Trong ngành công nghiệp gỗ, gỗ muồng đen (hay còn gọi là gỗ chiu liu) được sử dụng để làm giả các đồ nội thất từ một số loại gỗ hiếm, gỗ quý như lim, mun, cẩm lai… Vậy, liệu loại vật liệu từ gỗ này có thật sự tốt không chúng ta hãy cùng tìm hiểu nhé.
Gỗ muồng đen là gì?
Gỗ muồng đen được lấy từ cây muồng hay còn gọi là chiu liu, muồng xiêm. Trong khoa học, senna siamea là tên của chúng. Chúng thuộc cây họ đậu giống như gỗ gụ hay chò chỉ. Gỗ cây muồng đen có trị giá cao trong kiến trúc, xây dựng và làm đồ nội thất.
Gỗ cây chiu liu đang nằm trong nhóm gỗ I, nhóm của các cây cho gỗ loại tốt nhất và tỷ trọng của gỗ cao. Tuy nhiên, loại gỗ này lại không bị xếp vào nhóm gỗ bị tàng trữ hay cấm khai thác bởi chúng phổ biến ở các rừng nguyên sinh và các rừng trồng cây.
Đặc điểm gỗ muồng đen
Thân cây
Chiu liu có vỏ nhẵn tương đối so với nhiều cây khác được trồng trong tự nhiên. Muồng đen trưởng thành trong tự nhiên cao khoảng 15 đến 20 mét, và thân có đường kính lên tới 40 – 50 cm.
Cây chiu liu có dác màu trắng và càng trắng hơn khi cây nhiều tuổi. Độ dày của dác lõi thường từ 3 đến 7 cm. Khi còn non, dác nhiều, lõi ít. Khi gia cong gỗ muồng non dễ bị ngót, co lại, sau một thời gian sử dụng gỗ thường bị vênh. Đây là kinh nghiệm chọn gỗ chiu liu cần lưu ý, nhất là khi bạn chưa hề kinh nghiệm buôn bán muồng đen. Khi muồng già, lõi sẽ nhiều hơn, rác ít hơn, gỗ cứng và rất nặng, có khả năng chống lại mối mọt tốt, đặc biệt, khi gia công đồ nội thất, gỗ cây muồng đen không bị vênh.
Gỗ chiu liu
Chất gỗ từ cây muồng đen rất nặng và cứng, với tỉ trọng lên tới 0,912, lực kéo theo ngang thớ là 19kg/1cm2, nén gỗ dọc thớ thì lực là 722kg/cm2, lực khi nén oằn lên tới 1,995kg/cm2 và hệ co rút của gỗ là 0.37. Bằng mắt thường, người dùng có thể dễ dàng phân biệt được phần dác và lõi của gỗ. Gỗ chiu liu có thớ thẳng.
Như đã nói ở trên, gỗ chiu liu thuộc nhóm gỗ tốt nhất hiện nay, chính bởi vậy, người ta thường sử dụng chúng để làm giả thành đồ nội thất của một số gỗ quý như cẩm lai, mun, lim,…
Lá cây Chiu liu
Lá của cây muồng đen thuộc loại lá kép lông chim một lần chắn. Mỗi bộ lá thường dài từ 10 đến 15 cm, có cuống dài chỉ khoảng 2 đến 3cm, mỗi lá chét có hình dáng giống như quả bầu dục, có độ dài từ 3 đến 7 cm, một bộ lá có khoảng 7 đến 15 đôi lá chét như vậy.
Hoa và quả muồng đen
Chiu liu có hoa dạng cụm to, 5 cánh và hình tròn. Hoa có hình dáng cân đối, cánh hoa nở ra các phía xung quanh của nhụy nhưng không đều. Bề mặt trên của hoa phủ một lớp nhung. Hoa có hình trứng ngược, màu vàng tươi. Mỗi khi thu về, hoa muồng vàng rực một góc trời ở Gia Lai là niềm cảm hứng cho các nhiếp ảnh gia hay các bạn trẻ đến săn ảnh.
Quả chiu liu có hình dẹt dài từ 20 đến 30cm, rộng khoảng 15 đến 20mm, vỏ nhẵn và lượn sóng cùng chiều dọc của quả. Mỗi quả Chiu liu có thể có 15 đến 30 hạt, khi khô quả có màu nâu vàng.
Phân bố
Ở Việt Nam, Chiu liu tự mọc nhiều ở khu vực đồi núi trên toàn quốc nhưng tập trung nhiều hơn cả vẫn là các tỉnh thuộc miền Trung và Tây Nguyên. Do độ cao so với mực nước biển ở những khu vực này trên 1000m, lượng mưa mỗi năm tốt. Nhưng độ chịu hạn của gỗ muồng đen cũng rất tốt, thích hợp với đất giàu dinh dưỡng (canxi, chất béo…), độ ẩm cao. Chúng cũng thường trồng bên cạnh những cây cafe trên nông trường. Đông Nam Á chính là mảnh đất nguồn của loài cây muồng đen quý giá này, bên cạnh đó chúng cũng được trồng tại Ấn Độ, Trung Quốc…
Ứng dụng của gỗ muồng đen
Muồng đen có rất nhiều ứng dụng hữu ích trong cuộc sống ngày nay. Gỗ cây muồng đen là một nguyên liệu không thể thiếu trong chế biến gỗ hay sản xuất đồ nội thất. Các sản phẩm từ gỗ chiu liu không chỉ được sử dụng trong nước mà còn được xuất ra nước ngoài. Bên cạnh đó, gỗ cây muồng đen còn được trồng lấy bóng mát, lấy củi, làm thuốc…
Ứng dụng trong lĩnh vực nội thất
Trong thiết kế nội thất, gỗ muồng thường được sử dụng làm bàn ghế, sập, tủ chè, cột nhà, cầu thang, cửa ra vào, xà nhà… bởi ưu điểm không mối mọt, không cong vênh, chất gỗ cứng, chịu lực tốt, chịu nước tốt.
Làm thuốc
Trong y học dân gian, quả chiu liu được dùng làm thuốc tẩy giun tự nhiên rất hiệu quả. Bên cạnh đó, chúng còn được dùng để ngăn ngừa chứng co giật về đêm ở trẻ. Thuốc được sắc từ lá chiu liu, lõi gỗ được sử dụng để chữa ghẻ ở các vùng cao Campuchia.
Làm bóng mát
Ở một số thành phố như Sài Gòn, Đà Lạt và các vùng quê tại Gia Lai, Lâm Đồng, người ta trồng muồng đen để lấy bóng mát và chắn gió bởi cây tán rộng và cao, hoa đẹp nhưng không hấp dẫn côn trùng, rễ cây ăn sâu vào đất.
Ngoài ra, cây muồng đen còn được sử dụng làm chất nhuộm da, nhuộm vải, cành cây được sử dụng làm củi ở các vùng cao, hoa, lá quả được tận dụng làm thức ăn cho trâu bò trong mùa khô. Đặc biệt hơn, người ta còn dùng hoa hoặc quả non cây gỗ cây muồng đen để nấu súp, món luộc, hầm xương, nấu canh.